25-26 Şubat 1992'de eski Sovyet zırhlı birliğinin de desteğini alan Ermenistan ordusu Karabağ bölgesindeki Hocalı’da sivil, kadın, çocuk, yaşlı ayrımı yapmadan 613 kişiyi soykırıma tabi tuttu,Hocalı İnsanlığın vicdanının yanıp, kül olduğu yerdir.
Tarihin ağlayarak kaydettiği Hocalı katliamının gerçekleşmesinin üzerinden tam tamına 27 yıl geçti...., Tarihin gördüğü en kanlı katliamlarından olan ve Ermenilerce çocuk, kadın, yaşlı 613 Azerbaycan Türküne karşı uygulanan Hocalı Katliamı, üzerinden 27 yıl geçmesine rağmen yüreklerdeki acısını ilk günkü gibi koruyor. Ermeniler tarafından işgal edilen Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında gerçekleştirilen katliamın kurbanları, vahşetin yıl dönümünde anılıyor.
Azerbaycan'da, Ermenilerin 26 Şubat 1992'de yaptığı Hocalı Katliamı'nın kurbanları, on binlerce kişinin katılımıyla anılıyor. Azerbaycan halkı, 27 yıl önce Hocalı'da Ermenilerin işkencelerle öldürdüğü 613 Azerbaycanlıyı anmak için Bakü'deki Ana Feryadı Anıtı'na akın etti.
Türkiye'nin Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, KKTC Temsilcisi Ufuk Turgener ile Türk kurum ve kuruluşların temsilcilerinin de katıldığı yürüyüşten sonra Aliyev ve beraberindekiler anıta çiçek sundu. Resmi törenin ardından anıt halkın ziyaretine açıldı.
Yaşananlar, dünyanın bazı ülkelerinde, teşkilatlarında soykırım, bazı ABD eyaletlerinde ise katliam olarak tanınmıştır. Türkiye ise, Hocalı'da yaşanan olayı soykırım olarak tanıyan ülkeler arasında yer almıyor.
'Hocalı Soykırımı' Azerbaycan, Meksika, Pakistan, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Peru, Bosna Hersek, Sudan, Honduras ve İslam İşbirliği Teşkilatı Parlementolar Birliği tarafından tanınmaktadır.
Türkiye Hocalı Katliamını Halen 'Soykırım'ı Olarak Tanımıyor
İnsan Hakları İzleme Örgütü, yaşanan olayı Dağlık Karabağ'ın işgalinin ardından, yaşanan en kapsamlı sivil katliam olarak nitelendirdiği halde,Türkiye'de bazı şehirlerde, 'Hocalı Katliamı' anıtları yer almaktadır. Ancak 'soykırım' Türkiye tarafından tanınmamış olması vicdanları halen kanatan bir yaradır.
MHP Eski Iğdır Milletvekili Sinan Oğan tarafından, Hocalı Katliamı'nın 21. yıldönümüde TBMM'de sunulan, 26 Şubat 1992'de yaşananların 'soykırım' olarak tanınmasına yönelik kanun teklifi,bazı milletvekillerinin oyları ile reddedilmişti.
Sırıp Komutanı ve Sırp Cumhuriyeti Eski Başkanı Radovan Karadzic Bosnadaki Katliamda ve Soykırım Suçlusu Olarak Yargılandı Peki Dönemin Ermenistan Seri Katili Serj Sarkisyan Neden Halen Yargılanamıyor?
Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan, Hocalı Katliamı'nın sorumlusu birliklerin başındaki iki liderden biriydi,
Nitekim Sarkisyan, İngiliz araştırmacı Thomas de Wall'un yaptığı bir röportajda o günlerden şu şekilde bahsediyor;
Azerbaycanlılar Ermenilerin sivil halka karşı katliam yapmayacağını düşünmekteydiler. Biz bunu azerbaycanlılara şaka yapmadığımızı göstermek amacıyla ibret olsun diye yaptık. (Kaynak: Bir Başkan, Bir Görüşme ve Trajik Bir Yıldönümü THOMAS DE WAAL (Okumak İçin Kırmızı yazının üzerini TIKLAYINIZ...)
Hocalı vahşetinin tanığı Ermeni gazeteci Daud Kheriyan'ın yazdığı kitaptan kan donduran satırlar
Ölülerin yakılmasıyla görevli Ermeni grup, Hocalı'nın 1 kilometre batısında bir yere 2 Mart günü 100 Azeri ölüsünü getirip yığdı. Son kamyonda 10 yaşında bir kız çocuğu gördüm. Başından ve elinden yaralıydı. yüzü morarmıştı. Soğuğa, açlığa ve yaralarına rağmen hala yaşıyordu. Çok az nefes alabiliyordu. Gözlerini ölüm korkusu sarmıştı. O sırada Tigranyan isimli bir asker onu tuttuğu gibi öteki cesetlerin üstüne fırlattı. Sonra tüm cesetleri yaktılar. Bana sanki yanmakta olan ölü bedenler arasından bir çığlık işittim gibi geldi. yapabileceğim bir şey yoktu. Ben Şuşa'ya döndüm. Onlar Haç'ın hatırı için savaşa devam ettiler.
'For The Sake of Cross' - Haçın Hatırı İçin, Sayfa: 62-63
Dünya Basınında Katliamın Haber Başlıkları
“Ermeniler Hocalı’ya saldırdılar. Bütün dünya tanınmaz hale getirilmiş cesetlere tanıklık etti. Azerbaycanlılar çok sayıda insanın öldürüldüğünden haber vermekteler”.
“Krua l'Eveneman” dergisi (Paris), 29 Şubat 1992
“Ermeni askerleri binlerce aileyi yok etmiştir”
Sunday Times gazetesi (Londra), 1 Mart 1992
“Ermeniler Ağdam'a doğru giden orduyu kurşun yağmuruna tutmuştur. Azeriler 1200 kadar ceset saymış. Lübnanlı kameraman, ülkesinin zengin Ermeni Taşnak lobisinin Karabağ'a silah ve asker gönderdiğini onaylamıştır."
Financial Times gazetesi (Londra), 9 Mart 1992
“Birçok insan çirkin hale getirilmiş, masum kızın sadece kafası kalmış.
“Times gazetesi (Londra), 4 Mart 1992
“Video kamera kulakları kesilmiş çocukları gösterdi. Bir kadının yüzünün yarısı kesilmişti. Erkeklerin kafa derisi soyulmuştu.”
“İzvestiya” gazetesi (Moskova), 4 Mart 1992
“Ağdam’da bulunan yabancı gazeteciler Hocalıda öldürülmüş kadın ve çocuklar arasında kafa derisi soyulmuş , tırnakları çıkarılmış 3 kişi görmüşlerdir.”
“Le Monde” gazetesi (Paris), 14 Mart 1992
“Binbaşı Leonid Kravets: Ben şahsen tepede yüz civarında ceset gördüm. Bir erkek çocuğun kafası yok idi. Her tarafta acımasızca öldürülmüş kadın, çocuk ve ihtiyar vardı.”
“İzvestiya” (Moskova), 13 Mart 1992
BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 2, 3, 5, 9 ve 17. maddelerinin ihlal edildiği Hocalı Katliamı'ndan ötürü kimse yargılanmadı.
Azerbaycan'da 'Hocalı Faciası', 'Hocalı Soykırımı'; Ermenistan'da ise 'Hocalı Olayı' olarak anılan katliamla ilgili, geride kalan 27 yılın ardından herhangi bir sorumlunun cezalandırılamadığını da belirtmek gerekir.
Meksika Senato'su 2011 yılında Hocalı katliamını soykırım olarak nitelendiren bir karar almıştı. Bunun yanı sıra Pakistan, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Bosna-Hersek, Peru, Honduras, Sudan, İslam İşbirliği Örgütü ayrıca ABD'nin 13 eyaletinde Hocalı katliamı soykırım olarak kabul edildi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında, Hocalı'da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler olarak görülüyor.
Kanlı çatışmaların yaşandığı Ruanda'da, Ruanda eski Başbakanı Jean Kambanda ve Belediye Başkanı Jean Pierre Akayesu, 'Üst'ün sorumluluğu' çerçevesinde, emirleri altındakilerin işlediği soykırım, yok etme, ırza geçme gibi suçların sorumluluğundan kaçamamıştı...