Türkiye'nin kaderini belirleyecek olan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri 14 Mayıs Pazar günü yapılacak. Seçmenler oy verme işlemi sürecinde uygulanacak olan yasakların neler olduğunu ve nelere dikkat etmeleri gerektiğini araştırıyor. 14 Mayıs'ta hangi yasaklar uygulanacak?
İlk Başta anket ve kamuoyu araştırmalarının yayınlanması yasak olacak. İşte ayrıntılar...
SEÇİM YASAKLARI NE ZAMAN BAŞLIYOR?
14 Mayıs 2023'te yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için seçim takvimi işliyor. Yasaklar seçime 10 gün kala (04.05.2023) başladı.
MAKAM ARAÇLARI ASLA KULLANILMAYACAK
Bakanlarla, milletvekillerinin yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezilerini makam otomobilleri ve resmî hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamayacaklarına, bu maksatla yapacakları gezilerde, protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalar ile törenler yapılamayacak ve resmî ziyafet verilemeyecek.
SEÇİM YASAKLARI NELER?
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçimlerde uygulanacak yasakları açıkladı.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 79’uncu ve 80’inci maddesi kararı gereğince YSK tarafından açıklanan yasaklar şöyle:
10 gün içinde yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla, adayın lehinde veya aleyhinde veya seçmenlerin oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım yapılamayacak.
Bu sürenin dışında yurt içinde yapılacak kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlarda; tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uyulması gerekecek.
Yurt dışında hiçbir şekilde kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandum gibi yayınlar yapılamayacak.
Bu kurallara aykırılığın tespiti halinde, ilgisi itibariyle konu Cumhuriyet Başsavcılıkları, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne bildirilecek.
SEÇİM GÜNÜ UYGULANACAK YASAKLAR
Seçim günü saat 06.00'dan gece 24.00'a kadar alkollü içki satışı yasak olacak.
Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde kimse silah taşıyamayacak.
Seçim günü kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak.
Eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilecek.
Seçim günü saat 18.00'dan sonra düğünler yapılabilecek.
YSK kararlarına göre saat 18.00'a kadar basın yayın organlarında seçimler ve sonuçlarına ilişkin haber tahmini ve yorum yapılması yasak olacak.
Saat 18.00 ile 21.00 arasında ise YSK tarafından seçime ilişkin verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek.
Saat 21.00'den sonra ise bütün yayınlar serbest olacak, YSK bu saati daha erkene alabilecek.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalması halinde aynı hükümler 28 Mayıs'ta da uygulanacak.
Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400'ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek.
YURTDIŞI OYLAR NASIL DAĞITILACAK
Yurt dışında oy kullanma işleminin sona ermesinin ardından, oylar Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) belirlediği yöntemlerle, yüksek güvenlik altında, diplomatik kuryelerle Türkiye'ye getirilecek.
Bu oylar, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca, Ankara'daki ATO Congresium Fuar Merkezi'ndeki güvenlikli alanda saklanacak.
Oylar, Türkiye'de 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00'de oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer sandıklarla birlikte açılacak.
Oyların sayım ve dökümleri Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının nezaretinde yapılacak.
Cumhurbaşkanı seçiminde, yurt dışında ve gümrük kapılarında kullanılan oylar, adayların genel oylarına doğrudan yansıyor. Bu oylar, adayların Türkiye'de aldığı toplam oylara ekleniyor.
Yurt dışında geçerli oylar, milletvekili seçiminde ise Türkiye'deki illerin seçmen sayısı ile partilerin aldıkları oy oranlarına göre, il seçim çevrelerinde orantılı biçimde dağıtılıyor.
Yurt dışında, kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen bulunuyor. Yurt dışında ilk kez oy kullanacak seçmen sayısı ise 277 bin 646.
Anadolu Ajansı'nda yer alan verilere göre; sandık kurulacak 73 ülke ve bu ülkelerdeki seçmen sayısı şöyle:
1- Almanya: 1.501.152
2- ABD: 134.246
3- Arnavutluk: 1.416
4- Avustralya: 53.902
5- Avusturya: 111.659
6- Azerbaycan: 11.036
7- Bahreyn: 1.359
8- Belarus: 643
9- Belçika: 153.443
10 - Birleşik Arap Emirlikleri: 12.757
11 - Bosna Hersek: 2.946
12- Brezilya : 581
13- Bulgaristan: 6.391
14- Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı: 127.281
15- Cezayir: 2.280
16- Çek Cumhuriyeti: 3.018
17- Çin: 4.337
18- Danimarka: 36.725
19- Estonya: 776
20- Fas: 685
21-Finlandiya: 6.791
22-Fransa: 397.086
23- Günay Afrika: 1.561
24- Gürcistan: 2.306
25-Hollanda: 286.753
26- Irak: 5.738
27- İran: 1.592
28 İrlanda: 6.770
29-İspanya: 7.430
30- İsrail: 5.088
31- İsveç: 42.773
32-İsviçre: 105.820
33- İtalya: 20.148
34- Japonya: 5.672
35 Kanada: 40.418
36- Karadağ: 1.704
37- Katar: 10.868
38- Kazakistan: 6.101
39- Kırgız Cumhuriyeti: 3.118
40- Kore: 866
41- Kosova: 2.192
42- Kuveyt: 4.725
43- KKTC 140.111
44- Kuzey Makedonya: 4.107
45- Libya: 1.132
46- Litvanya: 795
47- Lübnan: 8.325
48- Lüksemburg: 1.507
49-Macaristan: 3.887
50- Malezya: 711
51- Malta: 2.808
52- Mısır: 2.327
53- Moldova: 861
54- Nijerya: 584
55- Norveç: 10.391
56- Özbekistan: 3.182
57- Pakistan: 1.233
58- Polonya: 10.457
59- Portekiz: 1.484
60- Romanya: 10.172
61- Rusya: 14.357
62- Sırbistan: 2.311
63- Singapur: 1.020
64- Slovak Cumhuriyeti: 642
65- Suudi Arabistan: 23.005
66- Tanzanya: 865
67- Tayland: 1.278
68-Türkmenistan: 635
69- Ukrayna: 2.608
70- Umman Sultanlığı: 1.395
71- Ürdün: 3.030
72- Yeni Zelanda: 1.115
73- Yunanistan: 11.714