Kamuya ilk kez atanacaklara güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması öngören kanun teklifinin birinci bölümü TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Teklifte 3 değişiklik yapıldı.
TBMM Genel Kurulu'nda, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi'nin 7 maddeden oluşan birinci bölümü kabul edildi. AK Parti tarafından hazırlanan ve MHP tarafından desteklenen kanun teklifine göre güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucunda elde edilen kişisel verilerin göreve atanma yönünden değerlendirildiği Değerlendirme Komisyonu oluşturulacak.
Danıştay Geçtiğimiz hafta, PTT - Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik’in "İşe alınmada aranacak genel şartlar" başlıklı 9. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda sakınca bulunmamış olmak" ibaresinin iptali talepli davada "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda sakınca bulunmamış olmak" ibaresinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermişti.
GÜVENLİK' ARAŞTIRMASI YAPILACAKLAR... (ZATEN AYNIYLE YAPILIYORDU ŞİMDİ YASAL KALKAN SAĞLANIYOR)
Arşiv araştırması, statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın ilk kez veya yeniden memuriyete yahut kamu görevine atanacaklar hakkında yapılacak. Teklifte, "güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar" şu şekilde sıralanıyor:
- Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler,
- Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli,
- Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel,
- Üst kademe kamu yöneticileri,
- Özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan kişiler,
- Milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis, hizmetlerde statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın istihdam edilenler."
ÖĞRETMENLER DE EKLENDİ
Kabul edilen önergeyle, 'güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar' kapsamına, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler de dahil edildi.
GÜVENLİK SORUŞTURMASININ KAPSAMI
Teklifle, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak konular da yeniden düzenleniyor. Arşiv araştırması, kişinin "adli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince halen aranıp aranmadığının, kişi hakkında herhangi bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu'nun ilgili hükümleri kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan bakılmasını" kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise "arşiv araştırmasındaki konulara ilave olarak kişinin; görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin görevine yansıyacak hususların denetime elverişli olacak yöntemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini" içerecek.
AKRABA KISMI ÇIKARILDI
Genel Kurulda kabul edilen önergeyle, 'güvenlik soruşturmasına görevin gerektirdiği niteliklere etkisi yönüyle kişinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımlarını' dahil eden hüküm tekliften çıkarıldı.
KOMİSYON KURULACAK
Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla Değerlendirme Komisyonu kurulacak.
Değerlendirme Komisyonu, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Başkanı'nın görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı'nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, personel ve hukuk birimleri ile uygun görülecek diğer birimlerden birer üyenin katılımıyla başkan dahil en az 5 kişiden ve tek sayıda olacak şekilde oluşturulacak.
Veriler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Değerlendirme Komisyonuna iletilecek. Değerlendirme Komisyonu, kendisine iletilen verilere ilişkin değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire iletecek. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulacak.,
Kanunla, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak konular da yeniden düzenleniyor. Arşiv araştırması, kişinin adli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince halen aranıp aranmadığının, kişi hakkında herhangi bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu'nun ilgili hükümleri kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan tespit edilmesini kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise arşiv araştırmasındaki konulara ilave olarak kişinin; görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin görevine yansıyacak hususların denetime elverişli olacak yöntemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen kişisel veriler, işlenme amacının ortadan kalkması halinde veya her durumda 2 yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek.
MİT, EGM VE MAHALLİ MÜLKİ İDARE AMİRLİKLERİNCE YAPILACAK
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirliklerince yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler, kendilerine iletilen taleple sınırlı olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi işlem merkezlerinden gerekli bilgi ve belgeleri, kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararlarını, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguları almaya yetkili olacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerde yetkilendirilmiş personel, hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapamayacak, log kayıtlarını değiştiremeyecek veya silemeyecek. Bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşamayacak veya yayın yoluyla duyuramayacak. Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşamayacak ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına veremeyecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler tarafından bu konulara ilişkin gerekli tedbirler alınacak.
TEKLİFİN TAM METNİ İÇİN TIKLAYINIZ--TBMMTEKLİF.pdf
ELDE EDİLEN BİLGİLER KİŞİYE VERİLMEYECEK
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında kişinin istihbari faaliyetlere konu olmayan, kendisiyle ilgili kişisel verileri hakkında bilgilendirilmesi, bu verilere erişmesi, bunların düzeltilmesi ve silinmesi taleplerine ilişkin tedbirler alınacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına konu kişisel veriler, doğru ve güncel olacak. Bu veriler, işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak kullanılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda belirtilen genel ilkelere aykırı hareket edilemeyecek. Ancak, milli savunma, milli güvenlik, kamu güvenliği, kamu düzeni ve ekonomik güvenlikle ilgili istihbarat faaliyetleri kapsamında elde edilen bilgiler, kişiye verilemeyecek.
KİŞİSEL VERİ GÜVENLİĞİ VE GİZLİLİK
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin önlemleri alacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemlerinin her evresinde gizliliğe uyularak ilgili bilgi ve belgeler yasal olarak bilmesi gerekenlerden başkasına verilmeyecek ve açıklanmayacak. Bu kapsamda elde edilen kişisel veriler, amacı dışında işlenemeyecek ve aktarılamayacak.
Kanunda, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sürecinde elde edilen kişisel verilerin silinmesi ve yok edilmesine dair hükümler de yer alıyor. Buna göre, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen kişisel veriler, işlenme amacının ortadan kalkması halinde veya her durumda 2 yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapan birimlerdeki istihbari faaliyete konu olmayan ilgilisine ait güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ait veriler, 2 yılın sonunda silinecek ve yok edilecek. Bu veriler, işleme karşı dava açılması halinde karar kesinleşmeden silinemeyecek ve yok edilemeyecek. Mahkemelerin bu konudaki talepleri, Değerlendirme Komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kurum ve kuruluş tarafından karşılanacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması ve değerlendirilmesinde görevli olanlar tarafından kişisel verilerle ilgili suç işlenmesi halinde, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde Türk Ceza Kanunu'nun kişisel verilerin kaydedilmesine ilişkin cezai hükümleri; kişisel verilerle ilgili kabahat işlenmesi halinde Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda yer alan kabahatlere ilişkin hükümler uygulanacak.
Devletin güvenliğini, ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış menfaatlerinin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeler ile gizlilik dereceli kamu personeli ile meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının usul ve esasları ile bunu yapacak birimler, bu komisyonlarının çalışma usul ve esasları, Cumhurbaşkanınca yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenecek.
DEĞİŞTİRİLEN HÜKÜMLER VE ATIFLAR
Hakim ve savcı adaylığına atanacaklar ile hakimlik ve savcılık mesleğine kabul edilecekler, hakim ve savcı sınıfı dışında kalan adli ve idari yargıda çalıştırılacak tüm personel hakkında artık Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu'na göre arşiv araştırması yapılacak.
Ayrıca kaymakam adaylığına atanacaklar; Milli Savunma Bakanlığı nam ve hesabına Bakanlıkça belirlenen eğitim kurumları ile Milli Savunma Üniversitesine bağlı fakülte, yüksekokul, meslek yüksekokulu ve enstitülerde eğitim görecekler; Sahil Güvenlik Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı nam ve hesabına eğitim öğrenim görecekler; Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisine bağlı eğitim öğretim kurumlarında öğrenim görecekler ile Polis Akademisinde ve akademi nam ve hesabına diğer eğitim kurumlarda eğitim görecekler; Dışişleri Bakanlığı aday meslek memurluğu, aday konsolosluk ve ihtisas memurluğuna atanacaklar ile doğrudan yurt dışı teşkilatında istihdam edilecek personel hakkında Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu'na göre güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.
Kanun, Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli ile Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'u yürürlükten kaldırıyor.
Mevzuatta bu kanuna yapılan atıflar, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu'na yapılmış sayılacak.
DİPLOMAT ADAYLARI DA ARAŞTIRILACAK
Aday meslek memurluğu ile aday konsolosluk ve ihtisas memurluğuna atanacaklar ile doğrudan yurt dışı teşkilatında istihdam edilecek personel hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.
Önergenin gerekçesinde, “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamına Dışişleri Bakanlığında diplomatik kariyer memurları olan aday meslek memurluğu ile aday konsolosluk ve ihtisas memurluğuna atanacaklar ile merkezde göreve başlatılmadan Bakanlığın doğrudan yurt dışı teşkilatında (Büyükelçilikler, Daimi Temsilcilikler ve Başkonsolosluklar gibi tüm yurt dışı temsilcilikleri) istihdam edilecekler alınmaktadır” denildi.
MUHALEFET PARTİLERİ ANAYASA MAHKEMESİ VE AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ SÜREÇLERİNİ BAŞLATACAKLAR
Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan muhalefet partileri, bazı Sendika ve STK'ların Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi'nin tüm maddelerinin TBMM Genel Kurulunda kabul edilmesinin ardından kapsamlı bir hazırlık yaparak İlgili kanunun tüm maddelerinin İptali için AYM ve AİHM seçeneklerine başvuracakları bilgisi alındı.
Adım Adım MUTLAKİYET'e Doğru...
